Η λογοτεχνία στα χρόνια της πανδημίας
ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΓΟΥΠΟ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Συμπαντικές Διαδρομές
Αγαπητέ κύριε Γούπο καλημέρα. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο σας βιβλίο από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, με τίτλο Σκοτάδι. Κάθε χρόνο κυκλοφορούν άπειρα καινούργια βιβλία. Τι πιστεύετε ότι μπορεί να προσθέσει το δικό σας βιβλίο; Για ποιο λόγο κάποιος να το επιλέξει για να το διαβάσει;
Καλημέρα και σε σας. Πρώτα από όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για όλα όσα κάνατε για να εκδοθεί το βιβλίο και τώρα για αυτή τη συνέντευξη. Πράγματι, υπάρχουν χιλιάδες συγγραφείς, χιλιάδες βιβλία και χιλιάδες μοναδικές ιστορίες εκεί έξω. Κάπου μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και η δική μου ιστορία. Γιατί όμως κάποιος να την επιλέξει; Αυτή την απορία είχα και γω. Αλλά πιστεύω, μετά την 102η ανάγνωση του βιβλίου μου, βρήκα την απάντηση. Το βιβλίο το τελείωσα το καλοκαίρι του 2019, όταν ήμουν ακόμη μαθητής δευτέρας λυκείου. Κατάλαβα ότι δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια μίξη δημιουργικότητας και προβληματισμών ενός εφήβου. Μια φανταστική ιστορία, επηρεασμένη σε πολλά σημεία από τη ζωή εκείνου του νεαρού ενήλικα. Φυσικά, το βιβλίο μου απευθύνεται στους πάντες αλλά για μένα είναι ένα βιβλίο για εφήβους. Γιατί όταν το διαβάζουν και σκέφτονται ποιος το έγραψε, λένε ότι το έγραψε ένας από εμάς. Ένας που δεν έχει τίποτα διαφορετικό, που τον απασχολούν και τον νοιάζουν τα ίδια πράγματα με μας. Ότι ένας από εμάς έγραψε ένα βιβλίο που βραβεύτηκε. Αυτό πιστεύω ότι έχει να προσφέρει η ιστορία μου. Κίνητρο. Είναι η απόδειξη για τους συνομήλικους μου ότι αν εστιάσουν την προσοχή τους σε πράγματα που έχουν αξία και προσπαθήσουν για αυτά, τότε μπορεί να συμβεί κάτι πραγματικά αξιοσημείωτο. Για μένα ήταν ένα βιβλίο. Για κάποιον άλλο μπορεί να είναι ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή, για κάποιον ένα τραγούδι, για κάποιον ένας αγώνας ποδοσφαίρου. Αυτό που έχει σημασία είναι να ασχολείστε με πράγματα που μετράνε. Τώρα εκτός από εφήβους, οποιοσδήποτε θα μπορούσε να διαβάσει το βιβλίο μου. Είναι ένα θρίλερ αστυνομικού μυθιστορήματος που έγραψε ένας 17χρονος. Ποιος δεν θα ήθελε να το διαβάσει;
Επιλέξετε δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο, που να εκφράζουν αυτό που θέλετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες, ώστε να μπορέσουν να καταλάβουν πιο εύκολα τον κόσμο του βιβλίου σας.
Ήταν πολύ δύσκολο να επιλέξω μόνο δύο αποσπάσματα. Είναι τόσο πολλά που αν μπορούσα θα τα έβαζα όλα. Για αυτό, αντί για δύο, επέλεξα τρία αποσπάσματα από το βιβλίο.
«Κανένας, μα κανένας, δεν επιλέγει ή θέλει να γίνει ήρωας. Όλοι θα προτιμούσαν να είναι αποτυχημένοι και να πίνουν μπύρες με την παρέα τους σε κάποιο μπαρ. Κανείς δεν θα διάλεγε μια ζωή δύσκολη, με συνεχείς απογοητεύσεις και στεναχώρια, με σκοπό τι; Να σώσει τους ανθρώπους που αγαπά, που τις περισσότερες φορές δεν δίνουν δεκάρα; Έλα όμως που τώρα, έπρεπε να γίνει ήρωας»
«Δεν φοβόταν το σκοτάδι. Απλά φοβόταν τι υπήρχε μέσα σε αυτό. Δεν φοβόταν τα ύψη, αλλά φοβόταν να πέσει. Δεν φοβόταν τους ανθρώπους γύρω του, αλλά την απόρριψη, Δεν φοβόταν να αγαπήσει, αλλά φοβόταν μήπως δεν αγαπηθεί. Δεν φοβόταν να δοκιμάσει ξανά, αλλά φοβόταν μην πληγωθεί για τον ίδιο λόγο. Όχι πια.»
«Για τον κόσμο μπορεί να είσαι απλά ένας άνθρωπος, αλλά για έναν άνθρωπο είσαι όλος ο κόσμος»
Πιστεύεται ότι είναι η συγγραφή στάση ζωής; Είναι κάτι που σας χαρακτηρίζει σαν άνθρωπο και επηρεάζει κάθε τομέα της ζωής σας;
Φυσικά και είναι. Δεν μπορώ όμως να πω ότι είναι δικιά μου στάση ζωής. Απέχω πολύ από το να χαρακτηριστώ ως ένας επαγγελματίας συγγραφέας. Κανένας από τους φίλους μου δεν θα με πει συγγραφέα. Ούτε εγώ το νιώθω τόσο πολύ. Είμαι απλά ένα παιδί που γίνεται ενήλικας. Έγραψα ένα βιβλίο ναι. Φυσικά και με επηρέασε και θα με επηρεάζει στο υπόλοιπο της ζωής μου. Όχι όμως τόσο ώστε να μπορώ να πω ότι η συγγραφή είναι το κύριο πράγμα που με χαρακτηρίζει.
Μιλήστε μας για την υπόθεση του βιβλίου σας, για να μπορέσουν να το γνωρίσουν καλύτερα οι φίλοι αναγνώστες.
Η υπόθεση του βιβλίου. Η αστυνομία του Μινττάουν, μιας φανταστικής πόλης της βόρειας Ευρώπης, τα βρίσκει σκούρα με μία αρκετά παράξενη δολοφονία ενός παιδιού. Όλα δείχνουν πως θα ακολουθήσουν παρόμοιες τέτοιες δολοφονίες και η αστυνομία, μην έχοντας άλλες επιλογές, αναγκάζεται να ζητήσει τη βοήθεια του Ντον, ενός πρώην αστυνομικού. Ο Ντον, μετά από ένα τραγικό συμβάν στην ζωή του έχει κόψει κάθε επαφή με την αστυνομία και δεν τον έχει δει κανείς τα τελευταία δύο χρόνια. Σύντομα όμως θα καταλάβει ότι τα βάσανά του ξεκινάνε τώρα.
Το βιβλίο σας είναι ένα μείγμα σκοτεινού νέο-νουάρ, θρίλερ και μεταφυσικής. Γιατί επιλέξατε να γράψετε κάτι παρόμοιο;
Ειλικρινά, δεν έχω ιδέα. Αυτό που ξέρω είναι ότι όταν πήρα απόφαση να γράψω το βιβλίο ήμουν σίγουρος ότι θα είναι στο στυλ του αγαπημένου μου συγγραφέα του Jo Nesbo. Εκείνος γράφει κυρίως αστυνομικά μυθιστορήματα. Εμένα δεν ήταν τόσο μεγάλο για να χαρακτηριστεί μυθιστόρημα, ελπίζω το επόμενο να είναι. Βέβαια είναι λίγο παραπάνω σκοτεινό από ότι ήθελα αλλά πιστεύω ότι στην τελική ταιριάζει περισσότερο έτσι στην ολική εικόνα του βιβλίου. Ήθελα να είναι θρίλερ, όχι με την έννοια του τρόμου αλλά με την έννοια του συναρπαστικού και της δράσης. Δεν υπήρχε περίπτωση να έλειπαν αυτά τα δύα από το βιβλίο, γιατί χωρίς αυτά θα ήταν βαρετό και μονότονο. Όσον αναφορά το μεταφυσικό στοιχείο, αυτό το σκέφτηκα περίπου στη μέση της συγγραφής. Μου άρεσε η ιδέα του φανταστικού, όχι όμως σε μεγάλο βαθμό αλλά σε σημείο που να είναι πιστευτό. Δεν πιστεύω ότι το άγνωστο τρομάζει τους ανθρώπους, αλλά πιστεύω ότι αντίθετα τους συναρπάζει. Και το συναρπαστικό κάνει το βιβλίο αρκετά πιο ενδιαφέρον και προκαλεί περισσότερα συναισθήματα και σκέψεις στους αναγνώστες.
Είσαστε από εκείνους τους συγγραφείς που πάντοτε κουβαλάνε μαζί τους ένα μπλοκάκι για να καταγράφουν άμεσα κάθε καινούργια ιδέα;
Ποτέ δεν χρησιμοποίησα σημειωματάριο, ούτε όταν έβγαινα έξω, ούτε όταν ήμουν σπίτι για να καταγράψω κάποια ιδέα. Όταν μου ερχόταν κάποια έμπνευση προσπαθούσα απλά να την συγκρατήσω στο μυαλό μου και όταν ερχόταν η στιγμή να γράψω την έβαζα. Δεν θα πω ψέματα, δεν ήταν λίγες οι φορές που είχα σκεφτεί κάτι και την επόμενη μέρα που ήθελα να γράψω ένα καινούργιο κεφάλαιο το ξεχνούσα και έπρεπε να σκεφτώ κάτι άλλο.
Την τελευταία χρονική περίοδο όλος ο κόσμος έχει χτυπηθεί από ένα πρωτοφανές ξέσπασμα πανδημίας και ζούμε καταστάσεις που ούτε τις φανταζόμασταν. Η καραντίνα του πληθυσμού σχεδόν σε όλο τον πλανήτη είναι κάτι το πρωτοφανές στην ανθρώπινη ιστορία.
Εσείς πως ζείτε όλη αυτή την κατάσταση;
Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές πιστεύετε ότι η λογοτεχνία μπορεί να δώσει ελπίδα στους ανθρώπους και να εκφράσει τα προβλήματα τους;
Η λογοτεχνία μπορεί να κάνει πολλά πράγματα. Μπορεί να ψυχαγωγήσει. Να μορφώσει. Να αλλάξει την οπτική μας. Να μας εμψυχώσει και να μας δώσει κουράγιο. Να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Όλοι όσοι έχουν διαβάσει κάποιο βιβλίο το γνωρίζουν αυτό. Και ναι, η λογοτεχνία μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε, είτε δίνοντας ελπίδα είτε εκφράζοντας τα εκάστοτε προβλήματα. Όμως εδώ βρίσκεται το πρόβλημα. Ότι παρόλο που η λογοτεχνία μπορεί να κάνει όλα αυτά, οι περισσότεροι δεν της δίνουν σημασία. Δεν λέω κάτι καινούργιο, οι πιο πολλοί και ειδικότερα οι έφηβοι δεν διαβάζουν βιβλία. Δεν ξέρουν τι μπορεί να τους προσφέρει. Στις μέρες είναι πολύ πιο εύκολο να παίζεις παιχνίδια στο κινητό ή να στέλνεις μηνύματα παρά να διαβάζεις ένα βιβλίο. Δεν παραπονιέμαι για αυτό ούτε το κρίνω, απλά λέω πως είναι τα πράγματα. Για να απαντήσω στην ερώτηση λοιπόν, θα έλεγα πως πράγματι η λογοτεχνία μπορεί να δώσει λύσεις σε πολλά προβλήματα των ανθρώπων, ειδικά στην περίεργη εποχή που ζούμε, δυστυχώς όμως τα οφέλη αυτά μπορούν να τα εκμεταλλευτούν ελάχιστοι.
Σε ευχαριστούμε για τον χρόνο σας. Κάτι τελευταίο που θα θέλατε να πείτε στους αναγνώστες μας;
Δεν ξέρω πραγματικά. Είμαι μόλις 18 χρονών. Το μόνο που μπορώ να πω στους συνομήλικους μου είναι να προσπαθήσουν. Να προσπαθήσουν πραγματικά για το καλύτερο.
